Tijdens zijn leven was hij al zeer geliefd, tijdens zijn stervensproces nam zijn populariteit bijna mythische vormen aan. En afgelopen woensdag, twee maanden na zijn overlijden, was er al een avond te zijner nagedachtenis. In de Rode Hoed in Amsterdam. Een avond over René Gude. Voormalig Denker des Vaderlands, voormalig directeur van de Internationale School voor Wijsbegeerte en voormalig hoofdredacteur van het tijdschrift Filosofie Magazine. De man die de filosofie in Nederland voor een groot publiek toegankelijk heeft gemaakt.
De avond was prachtig. Ingetogen, respectvol, soms verdrietig, diepgaand met interessante filosofische beschouwingen, humoristisch en ironisch. Het mooiste aan de avond was dat hij veel vragen over de persoon René Gude achterliet.
Zijn donkere kant?
Een man vol levensenergie, altijd optimistisch, de hele dag aan het praten. Dat was het beeld dat we van hem kregen. Gude had gewoonweg geen tijd om in de put te zitten, zou je zeggen. Des te verrassender is het dat juist hij het begrip humeurmanagement heeft gemunt. Onze dochter maakte er een foto van.
In deze omschrijving zit een fraaie spanning. Daar moet ook Gude mee geworsteld hebben. Je gaat pas nadenken over het beheersen van je humeur als je zo af en toe ook je buien hebt. Hoe zagen die er uit? Hoe vaak had hij die? Woensdagavond kregen we er geen zicht op, wellicht uit piëteit met de overledene. Die donkere kant van René, hoe zag die er eigenlijk uit?
Conflicten en vijanden?
Gude had een schier eindeloze vriendenkring, zo leek het wel. De nationale knuffelbeer werd hij genoemd. Niemand leek kwaad op hem te kunnen worden, hij leidde een leven gespeend van conflicten. Klopt dat beeld? Was hij inderdaad een allemansvriend? Of had hij een handjevol echte vrienden? En hoe vond hij bij zo'n sociaal netwerk de tijd voor reflectie die elke filosoof nodig heeft?
Theorie en praktijk?
"Je kreeg hem uit één stuk, hij was vriend en filosoof tegelijk", zo lieten zijn collega-filosofen meermalen horen. Dat is opmerkelijk. In zijn agoramodel legde hij namelijk uit dat het leven bestaat uit vier sferen (publiek, privaat, privé en politiek) en dat je die zo min mogelijk moet vermengen. Dat leidt alleen maar tot problemen. De privésfeer van vrienden en familie moet je scheiden van de private van het werk en collega's. Voor wie het nog eens wil nalezen:
https://vimeo.com/103312368
Toch ontstond het beeld dat hij die sferen juist volop vermengde. Vrienden en collega's leken bij hem samen te vallen. Hoe werkte dat precies?
Misschien moeten we gewoon geduld hebben, het wachten is op zijn biografie.
Paul Strijp, 23 mei 2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten