The second Machine Age. Een recent verschenen boek dat de mensheid de stuipen op het lijf jaagt. De auteurs Erik Brynjolfsson en Andrew McAfee beweren dat de computer de komende twintig jaar wereldwijd de helft van alle werkgelegenheid zal doen verdwijnen. Met weemoed stel ik vast dat ook de postbode zijn baan zal verliezen. Daarbij moet ik aan mijn moeder denken die zich ooit liet ontvallen: "Het leven is ploeteren".
Zomervakantie 2001. Met ons jonge gezin zaten wij op een camping in Cadenet, een plaatsje in de Provence in Frankrijk. Ik zat er een beetje doorheen. Geen burnout, niet overspannen, maar gewoon een beetje er doorheen. U kent dat wel. Druk als vader, druk op het werk. Ik droomde van een baan als facteur in de Provence. Weg uit die overspannen Nederlandse samenleving met haar prestatiedruk en informatie-overvloed.
Daarvoor in de plaats kwam een weinig reëel verlangen naar een baan als postbode in Frankrijk. Elke dag een prettige hoeveelheid te bezorgen brieven, geen overdreven werkdruk, struinen door de lavendelvelden, op gezette tijden een praatje maken met de mensen. Met een wijntje erbij natuurlijk, want de droom leidde niet voor niets naar Frankrijk.
Mijnheer, ik heb geen tijd om te wachten
Twee weken na thuiskomst van die vakantie ontmoette ik een kennis uit Diemen. Een jongen die als postbode werkte. Ik vertelde hem van mijn dromen. In één klap ontnam hij mij alle illusies. Hij had net ontslag genomen: te veel stress. Zijn nieuwe toekomst lag bij Holland Casino.
Aan deze geschiedenis moest ik vorige week denken toen een medewerker van PostNL bij ons aanbelde. Hij bezorgde de gerepareerde mobiele telefoon van onze zoon. De beste man vroeg het toestel dat mijn zoon tijdelijk in leen had gekregen terug. Die kon ik niet meteen vinden, waar had hij die nu gelegd? Ik nam uitgebreid de tijd om die eens rustig in huis te gaan zoeken. De PostNL-werknemer raakte meteen in een kramp. "Mijnheer, ik heb geen tijd om te wachten. Ik moet meteen naar een volgende klant. En ik neem het gerepareerde toestel weer mee terug". En weg was hij. De stress als postbode is er de afgelopen dertien jaar niet minder op geworden, zo schoot door mijn hoofd.
Gezocht: dienstverleners met tijd voor een praatje
Stiekem hoopte ik dat de postbodes tot de onderkant van de zandloper zouden behoren. Geen al te fortuinlijk bestaan, maar wel behoud van hun werkgelegenheid. Maar neen, volgens de auteurs moeten ook zij eraan geloven. Postbodes hebben nu dus al een moordende werkdruk en ontberen verder elk toekomstperspectief. Hoe moet dat met mij? Stel, ik zit er ooit weer eens doorheen. Zoals in Cadenet. Op welk ander beroep kan mijn romantische verlangen naar dienstverleners met tijd voor een praatje, zich dan richten? Zijn die beroepen er überhaupt nog wel?
Ondertussen denk ik aan mijn moeder. En de facteur? De facteur, hij ploetert voort in dit leven.
Paul Strijp, 22 februari 2014
Mijnheer, ik heb geen tijd om te wachten
Twee weken na thuiskomst van die vakantie ontmoette ik een kennis uit Diemen. Een jongen die als postbode werkte. Ik vertelde hem van mijn dromen. In één klap ontnam hij mij alle illusies. Hij had net ontslag genomen: te veel stress. Zijn nieuwe toekomst lag bij Holland Casino.
Aan deze geschiedenis moest ik vorige week denken toen een medewerker van PostNL bij ons aanbelde. Hij bezorgde de gerepareerde mobiele telefoon van onze zoon. De beste man vroeg het toestel dat mijn zoon tijdelijk in leen had gekregen terug. Die kon ik niet meteen vinden, waar had hij die nu gelegd? Ik nam uitgebreid de tijd om die eens rustig in huis te gaan zoeken. De PostNL-werknemer raakte meteen in een kramp. "Mijnheer, ik heb geen tijd om te wachten. Ik moet meteen naar een volgende klant. En ik neem het gerepareerde toestel weer mee terug". En weg was hij. De stress als postbode is er de afgelopen dertien jaar niet minder op geworden, zo schoot door mijn hoofd.
Arbeidsmarkt als een zandloper
Brynjolfsson en McAfee stellen dat er uiteindelijk alleen aan de top en aan de onderkant van de arbeidsmarkt banen zullen overblijven. Net als bij een zandloper. Aan de top is nog wat plaats voor een beetje management en wat creatievelingen. Mensen van wie het werk niet door een computer overgenomen kan worden. Aan de onderkant blijven alleen laagbetaalde banen over. Voor schoonmakers bijvoorbeeld.
Brynjolfsson en McAfee stellen dat er uiteindelijk alleen aan de top en aan de onderkant van de arbeidsmarkt banen zullen overblijven. Net als bij een zandloper. Aan de top is nog wat plaats voor een beetje management en wat creatievelingen. Mensen van wie het werk niet door een computer overgenomen kan worden. Aan de onderkant blijven alleen laagbetaalde banen over. Voor schoonmakers bijvoorbeeld.
De grote klappen vallen bij de middenbanen. Bij bankbediendes, kantoorklerken, caissières, medewerkers van callcenters, verkopers, belastingadviseurs, fabrieksarbeiders, meterstandopnemers, maar ook leraren en artsen. Zij allen zullen hun baan verliezen. De computers nemen hun denkkracht over en doen het in the end dus beter.
Gezocht: dienstverleners met tijd voor een praatje
Stiekem hoopte ik dat de postbodes tot de onderkant van de zandloper zouden behoren. Geen al te fortuinlijk bestaan, maar wel behoud van hun werkgelegenheid. Maar neen, volgens de auteurs moeten ook zij eraan geloven. Postbodes hebben nu dus al een moordende werkdruk en ontberen verder elk toekomstperspectief. Hoe moet dat met mij? Stel, ik zit er ooit weer eens doorheen. Zoals in Cadenet. Op welk ander beroep kan mijn romantische verlangen naar dienstverleners met tijd voor een praatje, zich dan richten? Zijn die beroepen er überhaupt nog wel?
Ondertussen denk ik aan mijn moeder. En de facteur? De facteur, hij ploetert voort in dit leven.
Paul Strijp, 22 februari 2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten