Toren zonder ziel

We fietsen er al jarenlang overheen. Over de ringdijk die de oostelijke kant van Amsterdam moet beschermen tegen een overstroming. Heel geleidelijk hebben we gezien hoe het nabij gelegen Science Center is uitgegroeid tot een bloeiend deel van Amsterdam. Met veel studentenflats, universiteitsgebouwen, sportvoorzieningen zoals een beach volleybalveld en horeca. Een fascinerend deel van de stad, het nieuwe zwaartepunt van de Universiteit van Amsterdam, een technologisch knooppunt.



En toen plots stond er een toren bij. Een toren die zich qua hoogte niet hoeft te schamen. Een metertje of vijftig, schat ik. Maar wel een vreemde toren. Geen ramen, wel liften. Van een buurjongen met verstand van zaken begreep ik dat in soort torens onze filmpjes van Youtube en onze gegevens van Facebook zijn opgeslagen.


Ik moet denken aan de Franse filosoof Bruno Latour. Die heeft er ooit op gewezen dat ons gedrag niet alleen bepaald wordt door andere mensen, maar minstens zo sterk door objecten. Zoals huizen en gebouwen. Objecten zijn actief, oefenen invloed uit op mensen. Dat ervaar ik ook, die toren heeft een overweldigende impact.


Hoeveel van dit soort torens zonder ziel gaan er de komende jaren nog verschijnen als je bedenkt dat het datagebruik in 2020 een factor duizend hoger zal liggen dan nu?




Paul Strijp, 25 oktober 2016