Translate

donderdag 2 januari 2025

Zet je oogkleppen af


'Hoe moeten we kijken? Vanuit welk oogpunt? Waar moeten we naar uitkijken? Met wie moeten we kijken? Wie mag er meerdere gezichtspunten op na houden? Wie raakt er verblind? Wie heeft er oogkleppen op? Wie duidt dat wat we zien?'


Zo maar wat vragen. Vragen die filosofe Donna Haraway (1944) opwerpt bij de activiteit 'kijken'. Opgetekend in Museum MORE in Gorssel.

Om jezelf vervolgens te betrappen op je eigen oogkleppen. Je eigen associatieve waarneming. Dat is eigenlijk geen waarneming maar een onbewuste verbinding. Zo wist ik bij het zien van onderstaande afbeelding meteen en zeker dat ik keek naar een zogeheten 'panopticum'. Een ontwerp voor een koepelvormige gevangenis, zoals we die kennen in Haarlem en Breda. Bedacht door de Britse filosoof Jeremy Bentham. 

Tot ik dichterbij de afbeelding kwam en las dat deze geïnspireerd was '.... op de binnenkant van een schoorsteen van een Belgische elektriciteitscentrale, die in 2007 werd gesloten omdat hij extreem vervuilend was.'



Central, 2017
Amélie Scotta
Grafiet op papier


Haraway drukt mij nog eens met de neus op de feiten. Wees voorzichtig met te snelle waarnemingen. Zet je oogkleppen af en vraag je af wat je nu echt ziet.

Paul Strijp, 2 januari 2025

Geen opmerkingen:

Een reactie posten