Europa moet Sint Antonius aanroepen

 

Op een en dezelfde dag twee ervaringen die op het eerste oog niets met elkaar te maken hebben. Maar ervaringen waarvan je aan het einde van diezelfde dag zegt: dit kan toch geen toeval zijn?

Vandaag een bericht in NRC Handelsblad over de grote Europese onverschilligheid. De essentie? Europese landen reageren nauwelijks nog op de grote scheepsramp bij Griekenland. Een ramp waarbij tussen de 400 en 750 migrantendoden te betreuren vielen. Dit keer vooral veel vrouwen en ongeveer 100 kinderen. Ook minister-president Rutte vond het niet meer de moeite waard om een tweet de wereld in te slingeren. Is Europa gewend geraakt aan verdronken migranten, vraagt de krant cynisch.

Een bezoek aan de basiliek Sint-Antonius in Padua voerde langs het graf van de gelijknamige heilige. Gestorven in 1231 in dezelfde stad. De heilige aan wie de popgroep Rowwen Hèze nog een muzieknummer heeft gewijd.

Antonius is de patroon van onder meer de schipbreuk, van vrouwen en kinderen.

Wat moet er gebeuren om de Europese onverschilligheid af te werpen? Zou de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, er niet goed aan doen om de heilige Sint Antonius aan te roepen? Of om met haar commissie Padua te bezoeken?

Misschien dat dergelijke acties nog enige aandacht trekken.

Paul Strijp, 17 juni 2023

#europeancommission #nrchandelsblad

Beren op de weg

'Een fijne vakantie gewenst'. Een licht ironische wens die ik een paar maanden geleden van een familielid ontving. Waarom ironisch? Omdat de wens vergezeld ging van een nieuwsbericht. In Trentino, een autonome regio in het noorden van Italië, was een jogger door een beer aangevallen, met dodelijke afloop. En laten wij onze zomervakantie nu net in deze regio geboekt hebben. Vreselijk tragisch verhaal natuurlijk, gruwelijke dood. Maar deze tragiek hoort bij het leven, dacht ik nog, wij zouden hier van onze welverdiende vakantie gaan genieten. En dat joggen door het bos, dat moesten we dan maar even niet of ergens anders gaan doen.

Bij aankomst bleek ons huisje behoorlijk geïsoleerd te liggen in de bossen van Val del Sole. Na de eerste nacht vatte ik het plan op me eens wat verder te verdiepen in het gebied waar wij zaten. Ik herinnerde me het bericht van dat familielid en vroeg me af: goh, waar zou dat ongeluk met die jogger eigenlijk zijn gebeurd? Het was alsof mijn hart stilstond. Dat was precies 1,3 kilometer verderop. En hier zaten we dan, in dat prachtige huisje, geïsoleerd in de bossen. Als je hier 'mama' riep, was er werkelijk niemand die je hoorde.

Onwillekeurig begon ik te Google-en, dat ging vanzelf, het was alsof ik hiervoor niet eens opdracht hoefde geven. In nauwelijks tien minuten had ik mij ervan vergewist dat de beren-populatie in het gebied gestaag groeide, dat er nu maar liefst 100 beren leven en dat de kans op een ontmoeting van een mens met één van die lieverdjes 'reëel' is. Het dorpje is nog steeds in rep en roer en de autoriteiten verklaren de huidige situatie niet onder controle te hebben. Van lieverlee hebben zij maar een commissie ingesteld die moet adviseren. Dat kan dus nog wel even duren, een commissie, dat zal in Italië vast niet sneller gaan dan in ons land. Maar niet getreurd. Er is een handleiding 'wat te doen als ik een beer tegenkom?' en bij de outdoor-shop kun je zelfs beerspray kopen.

Prachtige voorzorgsmaatregelen allemaal. Deze konden niet verhinderen dat het vooruitzicht van een ontspannen vakantie verdween als sneeuw voor de zon. Zag ik mijzelf elke dag mijn spray in de rugzak doen? Ook kwamen er allerhande morele beren-dilemma's in me op. Had de verhuurder van het huisje ons ook niet moeten wijzen op deze situatie? Of valt dit allemaal onder de verantwoordelijkheid van de huurder?

Ik gunde mezelf geen tijd om deze dilemma's te verkennen, we hebben een vakantie nog nooit zo subiet afgebroken.

Paul Strijp, 15 juni 2023

Naschrift

Toeval of geen toeval, de dagen na de publicatie van deze overpeinzing verschenen de volgende berichten in de media.

https://www.nu.nl/300985/video/beer-rent-door-italiaans-dorp-bij-gardameer.html

https://nos.nl/artikel/2479243-man-in-arizona-meegesleept-en-gedood-door-zwarte-beer

Wat was er nou zo schandalig aan het werk van Gustave Courbet?

Een halfuur vóór sluiting konden we nog net even naar binnen. In het museum van Gustave Courbet in Ornans. En een halfuur later stonden we dus weer buiten. Verrijkt met een vluchtige blik op het oeuvre van deze schilder. Met veel dieren en landschappen. En met portretten van familieleden, zoals van zijn zus Juliette.

Bij het verlaten van het museum kreeg ik nog net mee dat Courbet tijdens zijn leven best omstreden was. De beste man stond bekend om zijn ‘schandalen’. Uhhh, dacht ik, hoe zit dat? Zijn werken leken toch allemaal heel keurig en braaf. Een man die water en natuur als inspiratiebronnen had, was is daar mis mee?

Akkoord, die vagina op het schilderij L'origine du monde in dat kleine kamertje waar ook meteen twee suppoosten in je nek stonden, detoneerde enigszins. En dat zou in zijn tijd (1819 - 1877) best voor enige ophef gezorgd kunnen hebben. De vraag liet me niet los, ik besloot wat aanvullende research te plegen. Mijn belangrijkste bevindingen.

Courbet behoorde tot de realisten, een stroming in de schilderkunst die het alledaagse leven als uitgangspunt nam. Dat klinkt niet spectaculair, maar was in zijn tijd niettemin vernieuwend. Immers, het waren vooral het classicisme en de romantiek die de boventoon voerden. Courbet liet juist de rauwe werkelijkheid zien, maakte deze niet mooier dan hij was. Het portretteren van gewone mensen viel niet altijd goed bij de adel. Die vond dat onbeduidend, een vervuiling van de schone kunsten. Voeg daar nog de opwinding bij over een enkel naaktwerk en een incident in Parijs in 1871 samen met zijn anarchistische vriend Proudhon, en de voedingsbodem voor schandalen is snel gelegd.

Savoir pour pouvoir luidde zijn devies. Courbet was een onafhankelijke geest.

Paul Strijp, 8 juni 2023

Bronnen

- https://nl.wikipedia.org/wiki/Gustave_Courbet

- https://www.tijd.be/cultuur/algemeen-kunst-premium/tentoonstelling-toont-gustave-courbet-150-jaar-na-diens-schandalen/1367110.html

- https://www.cultuurarchief.nl/kunstenaars/courbet-gustave-1819.htm

Vluchtige vriendelijkheid in het Franse bakkerijtje

 

Er pasten drie, hooguit vier klanten in het Franse bakkerijtje. Ergens in het oostelijk deel van de Bourgogne. Maar het was fascinerend wat er in deze micro-kosmos gebeurde.

Het meisje dat de klanten hielp, straalde. Bij alles. Bij het in ontvangst nemen van de bestelling. 'Deux baguettes, monsieur? Mais bien sûr.' Bij het inpakken van die bestelling, bij het in ontvangst nemen van de betaling en zelfs bij het overhandigen van het wisselgeld. Een brede glimlach, een über-vriendelijke toon. Je voelde iets gebeuren in dat kleine winkeltje. Je voelde jezelf even beter voelen. 

 

Deze ervaring deed mij denken aan de theorie over eenzaamheid. En over de vluchtige vriendelijkheid van vreemden. Hoe klein ook, maar een snelle groet of glimlach van een onbekende kan een positief effect hebben op onze mentale gezondheid. Glimlach eens naar vreemden die u passeren. Zelfs ontmoetingen die slechts dertig seconden duren, kunnen leiden tot een blijer gevoel.

Het werkt, echt.

Paul Strijp, 7 juni 2023