'Niemand huilde om de dode. Alles bleef droog en plechtig. Niemand sprak aan het graf. (...) Er werd een eenvoudige, militaire steen op zijn graf geplaatst, waarin met smalle, zwarte letters behalve naam, rang en regiment de trotse bijnaam "De held van Solferino" was gegraveerd. (...) Er bleef dus weinig meer over van de dode dan die steen, een vergeten roem en een portret. Een boer loopt in het voorjaar over de akker .... en later, in de zomer, golft boven het voetspoor van zijn voetstappen de zegen van het graan dat hij heeft gezaaid.' (p.26)
Een beklagenswaardig figuur, die held van Solferino, zou je zo zeggen. Toch is hij in de roman 'Radetzky Mars' van Joseph Roth de held. De held had het schot dat op keizer Frans Joseph was gericht, opgevangen.
Gelukkig genoot de held het eeuwige respect van zijn kleinzoon.
'De nieuwsgierigheid van de kleinzoon draaide voortdurend rond de vergeten figuur en de verloren gegane roem van zijn grootvader. Soms, op stille middagen - (...) - klom Carl Joseph op een stoel en bekeek het portret van zijn grootvader van dichtbij. (...) Elke zomervakantie vonden de stille gesprekken tussen kleinzoon en grootvader plaats'. (p.42)
'Hij leefde in de schaduw van zijn grootvader! Dat was het! Hij was de kleinzoon van de held van Solferino, de enige kleinzoon. (...) Hij was de kleinzoon van de held van Solferino!' (p.77)
'Moedig word ik alleen als ik aan de oude held van Solferino denk'.
Over intergenerationeel respect in een afbladderend Habsburgs keizerrijk.
Paul Strijp, 10 februari 2023
Geen opmerkingen:
Een reactie posten