De Amsterdamse Joffers. Een groep vrouwen, allen geboren in de late negentiende eeuw, die geen zin hadden om in het huwelijk te treden. Zes van de acht hielden woord en bleven vrijgezel. Maar wat belangrijker was, deze vrouwen schilderden met elkaar. Voornamelijk stillevens en portretten. Zoals het schilderij van Jacoba Surie (1879 - 1970), geheten ‘Stilleven met pijp en beeldje’.
Een keurige en brave groep dames, zou je zo zeggen. Temeer omdat ze ook nog eens onberispelijk gekleed waren. Maar zo volgzaam waren zij nu ook weer niet. Toen de Rijksacademie in 1895 de mogelijkheid bood om ‘naar levend naaktmodel’ te werken, maakte Coba Ritsema (1876 - 1961) daar maar al te graag gebruik van. Met krijt op papier voltooide zij een academiestudie van een discuswerper. Enige vroege emancipatie was de dames dus niet vreemd.
De Joffers hielden vast aan hun traditionele werkwijze. En gingen niet mee met vernieuwende en abstracte stijlen zoals die van tijdgenoot Piet Mondriaan. Vooral Lizzy Ansingh (1875 - 1959) moest daar niets van hebben. Zij ontwikkelde haar eigen stijl en schilderde poppen met menselijke eigenschappen. Zoals het schilderij ‘De poppen aan ‘t dansen’.
En gevraagd naar haar mening over Mondriaan, draaide Ansingh er niet omheen. ‘Geen groot talent, wat heeft die man veel woorden nodig om zijn schilderijen uit te leggen.’
(Bron: Villa Mondriaan, Winterswijk)
Paul Strijp, 4 januari 2023
Geen opmerkingen:
Een reactie posten