Het allermooiste voor de allerarmsten

Het woningcomplex moest het allermooiste worden. Vanuit de gedachte dat alléén het allermooiste goed genoeg was voor de allerarmsten. Het Schip in de Oostzaanstraat in Amsterdam, gelegen in de Spaarndammerbuurt. Gebouwd door één van de vermaarde architecten van de Amsterdamse School, Michel de Klerk.

En het allermooiste werd het. Met een universele vormentaal, zodat de arbeiders niet struikelden over ingewikkelde en abstracte mythologische symbolen. De schoonheid van de gebouwen en het nabij gelegen postkantoor moest leiden tot een verbetering van hun maatschappelijke positie. En niet te vergeten tot trots.

Oordeel hieronder zelf of De Klerk daarin geslaagd is. Maar kijk eerst nog even naar de woning hierboven. Een woning op dezelfde locatie maar dan vóór de bouw van het Schip. Die bood plaats aan acht tot tien leden van hetzelfde gezin. De bedstee was voor de ouders, de rest moest zittend slapen op de bank. Met de komst van het Schip verbeterde de gezondheid van de mensen aanzienlijk. Gezondheid zagen zij vanaf toen als een vorm van vrijheid. De wekelijkse controle op het verplichte gebruik van het nabijgelegen badhuis zullen zij vast op de koop toe hebben genomen.

fragment in postkantoor

telefoontoestel in spreekcel voor het hele gezin

Ik kan er geen genoeg van krijgen.

Paul Strijp, 29 november 2022

Ook van Instagram wist Johan Cruijff alles

De hoofdrolspeler van de avond trad af en toe uit zijn rol. En gaf dan commentaar op de hedendaagse ontwikkelingen. Tobias Nierop. Hij speelde niet Johan Cruijff, Tobias Nierop wàs Johan Cruijff. In de musical 14.

foto geportretteerd in AFAS-theater in Leusden bij musical 14 

Social media waren er al tijdens het leven van Cruijff (1947 - 2016). Of hij zich er ook van bediende, weet ik niet. Feit is in elk geval wel dat Instagram tijdens zijn leven nog niet bestond. Dat deed er verder niet toe. Nierop hield er een onnavolgbare redenering over zoals Cruijff gedaan zou hebben als hij nog in leven was geweest. Niet te beroerd om ook over Instagram als een expert zijn licht te laten schijnen.

idem

Het gemis van Cruijff deed zich voelen in Leusden.

Paul Strijp, 27 november 2022

S. toont zich barmhartig

 

Het was alweer enige jaren geleden. Een internationale zakenreis. En ik wist, de wereld is veranderd. Welnu, ik heb het geweten. Dat is de wereld inderdaad.

Dat begon al bij het inchecken in het hotel. Of ik het nummer van mijn creditcard wilde geven. Een creditcard heb ik niet en mis ik ook niet. Maar is kennelijk wel nodig. Gelukkig volstond een contant bedrag.

Een dag later had ik een fiets nodig. Het reisgezelschap waarin ik mij bevond bediende zich daarvoor van een app. Donkey werd mij verteld, of ik die even wilde downloaden. Dat leverde een rijk geschakeerde verzameling van games op. De mogelijkheid om een fiets te reserveren kon ik niet vinden. Geen probleem. De leidster van het gezelschap, S. geheten, wees mij erop dat ik een andere versie van Donkey nodig had. Donkey Republic. Dat klopte. Met deze app kun je met je creditcard een bedrag overmaken. Daarmee kun je een fiets afhalen.

Zo deden zich nog wat ongemakken voor. Een mailtje gemist waardoor ik het verkeerde adres voor de start van een fietstocht had,  een ticket voor een grote bijeenkomst vergeten waar S. mij aan moest helpen.

S. durfde ik niet meer onder ogen te komen. Wat zou zij wel niet van deze oude man denken? Van een collega begreep ik dat zij verguld was met de vele complimenten die ik haar gegeven had. Dat luchtte op.

De wereld is veranderd. Reiservaring en een beetje met je tijd meegaan zijn nodig om in die wereld ontspannen te kunnen blijven. Zeker met het klimmen der jaren, zo weet ik inmiddels.

Overigens. De reis was verder geslaagd.

Paul Strijp, 19 november 2022  

Dan is daar plots de vrouw met veerhoed van Gustav Klimt

Het Wenen van rond 1900. Bruisende metropool in het langzaam in verval rakende Oostenrijks-Hongaarse rijk. In dat Wenen woonde en werkte Gustav Klimt. Symbolist. Wat zo veel wil zeggen als: hij behoorde tot een stroming in de schilderkunst die een bewust en nadrukkelijk gebruik van kleuren nastreefde. Als een manier om emotie en daarmee de eigen werkelijkheid uit te drukken.

De tentoonstelling in het Van Gogh Museum in Amsterdam toont welk veelzijdig oeuvre de man heeft achtergelaten. Veel met goud gedecoreerde schilderijen, muurschilderingen, landschappen die aan Van Gogh doen denken. Vooral de slangen, wulpse vrouwenfiguren en weelderige tuinen blijven hangen.

En dan plots, pats boem. Dan is daar het werk dat je het meest raakt. Niet De Kus of een ander topwerk. Neen, Vrouw met vederhoed. Uit 1908.

Vraag me niet waarom.

Paul Strijp, 19 november 2022

De stewardess maakt het goed

Dat was een gekke opmerking. 'Als ik eerlijk ben, kunt u uw tas het best onder uw stoel laten staan', zei de stewardess van de KLM tegen mij. Waarom gek? Omdat ze me een minuut eerder nog had aangeboden om diezelfde tas in de kasten aan de voorkant van het vliegtuig op te bergen. Daar was kennelijk nog wat ruimte over.

Wat was er aan de hand? Bij het boarden en het opbergen van de handbagage bleek er voor één rolkoffertje geen ruimte meer te zijn. Dat was die van mij. Er zat niets anders op dan die bagage onder mijn stoel te plaatsen, kreeg ik te horen. Ik stemde in. Niet echt comfortabel, dacht ik, maar verder viel dit voorval in de categorie 'klein leed'. Zeker voor een vlucht van een kleine twee uur. Niet zeuren dus. Het vervolg met dat aanbod om de tas alsnog op te bergen en het onmiddellijk weer intrekken daarvan, voelde toch wat ongemakkelijk. Maar niet getreurd.

Kennelijk zat het de stewardess ook niet helemaal lekker.

Paul Strijp, 17 november 2022

#klm
 

De perspectieven van Judith Koelemeijer lieten Etty Hillesum onberoerd

Judith Koelemeijer wilde weleens weten hoe het echt zat. Die Etty Hillesum met haar lotsverbondenheid naar het Joodse volk. Met haar naar binnen gerichte houding. Die Etty Hillesum die begin jaren tachtig van de vorige eeuw met haar dagboeken uitgroeide tot een ware hype. Zie:

https://boekbesprekingenpaulstrijp.blogspot.com/2020/07/de-zeven-lijnen-uit-het-werk-van-etty.html

Die Etty Hillesum dus. Wie was zij nu echt? Was zij wel zoals ze zichzelf beschreef?

Koelemeijer aanvaardde de opdracht van uitgever Geurt Gaarlandt tot het schrijven van de biografie van Hillesum. En deed dat op de haar bekende manier: de multi-perspectieven benadering. Zoals ze ook bij haar debuutroman Het zwijgen van Maria Zachea had gedaan. Toen liet zij de perspectieven van alle kinderen van een en hetzelfde gezin op hun moeder, de revue passeren. En wat bleek? Het was net alsof die kinderen allemaal een andere moeder hadden gehad. 

Die verrassing zat er bij Etty Hillesum niet in, zo erkende Koelemeijer gisteren desgevraagd. In de Linnaeus Boekhandel in Amsterdam. Een jarenlange speurtocht in archieven en langs nabestaanden van familie en vrienden van Hillesum bracht weliswaar kleine verrassingen aan het licht. Maar nergens toonde de biografe zich geschokt. De perspectieven van Hillesum zelf, van de nabestaanden en van de geschiedschrijving van derden over de jaren waarin zij leefde, waren akelig congruent. 

Etty Hillesum was wie ze schreef dat ze was.

Paul Strijp, 17 november 2022

#linnaeusboekhandel #ettyhillesum 

 

Geen Gründlichkeit maar Erfahrung in der gelbe Wand

 

In Duitsland regeert niet overal die Gründlichkeit. In Dortmund bijvoorbeeld niet. Daar regeert de beleving, die Erfahrung.

Bezoekt u eens een thuiswedstrijd van de plaatselijke voetbalvereniging. En laat u verrassen. Door de 81.365 toeschouwers. Altijd tot het laatste stoeltje uitverkocht. AUSVERKAUFT dus. Zoals gisteren tegen de nummer voorlaatst, VfL Bochum.

Die gelbe Wand in de wedstrijd tegen VfL Bochum, 5 november 2022

Aangevoerd door die Gelbe Wand, het supportersvak achter één van beide goals. Negentig minuten lang onophoudelijke steun. Steun die gevoeld wordt door de rest van de toeschouwers. Want die nemen het over, het gezang, het gejuich. Ook vaders met kinderen, ook mannen op leeftijd met een geel-zwarte sjaal om de hals.

algemeen filmpje van YouTube

Je zou dit verwachten in de mediterrane landen. In Spanje, Italië. Wat is er in Dortmund gebeurd waardoor de supporter elke twee weken dit feest te wachten staat?

Paul Strijp, 6 november 2022

Naschrift d.d. 1 oktober 2023, naar aanleiding van een interview met James Montague, een Engels journalist die jarenlang tussen ultragroepen van supporters verbleef, in de Volkskrant van 30 september 2023

'Dialoog! Geef ze een stem. (...) Onderschat niet wat de ultracultuur doet voor een club, voor een competitie, voor verbondenheid, levendigheid en betrokkenheid. (...) Waarom wil iedereen naar Borussia Dortmund? Echt niet zozeer vanwege het voetbal, maar om "Die Gelbe Wand" te zien, de enorme staantribune die is gecreëerd door ultra's. Zij kregen het voor elkaar dat ze daar nog steeds kunnen staan, in plaats van dat ze verplicht moesten zitten. Als de Nederlandse autoriteiten slim zijn, volgen ze Duitsland en niet Engeland.'